Macrosomie: bevallen van een grote baby

Wat is macrosomie?

Macrosomie is de medische term voor een te hoog geboortegewicht bij een baby. Hiervan is sprake als het geboortegewicht van je baby hoger is dan 4.500 gram. Soms kan het vermoeden van een te hoog geboortegewicht al worden vastgesteld tijdens de zwangerschap. Er is dan sprake van positieve discongruentie. Dit houdt in dat je baarmoeder sterker groeit dan voor jouw zwangerschapsduur verwacht wordt.

Als dit bij jou wordt vastgesteld, is de kans groot dat je kindje bij de zwaarste 10% van de pasgeborenen hoort. In medische termen heet dat Large for gestational age (LGA). Macrosomie kan pas na de geboorte worden vastgesteld.

Wat is een normaal geboortegewicht?

Het gewicht bij de geboorte verschilt per baby. Gemiddeld weegt een pasgeboren kindje tussen de 2.500 en 3.500 gram. In onderstaande tabel staat weergegeven wat het gemiddelde geboortegewicht is per zwangerschapsweek. Als het vermoeden bestaat dat je baby boven dit gewicht zal zitten, is er sprake van LGA en dus mogelijk van macrosomie.

Oorzaken macrosomie

Er is niet altijd een oorzaak voor macrosomie te vinden. Sommige kinderen zijn groter dan andere. Dit kan genetisch bepaald zijn, maar zelfs dat is niet altijd het geval. Van sommige factoren is bekend dat ze macrosomie kunnen veroorzaken.

• Diabetes. Als je (zwangerschaps)diabetes hebt, is de kans groter dat je kindje een hoog geboortegewicht heeft. Door de verstoorde opname van glucose, waardoor stijgt je bloedsuikerspiegel. Hierdoor kan je baby relatief veel glucose binnenkrijgen, waardoor hij harder groeit dan gemiddeld.
• Overgewicht. In sommige gevallen kan overgewicht bij de moeder leiden tot macrosomie. Daarnaast kan het gewicht van je baby minder goed voorspeld worden. Dat komt omdat echo’s iets minder betrouwbaar zijn als je overgewicht hebt.
• Hogere leeftijd. Als je ouder bent dan 35, neemt de kans op macrosomie iets toe.
• Meerdere kinderen. Doorgaans neemt het geboortegewicht toe per kind dat je krijgt. Ben je al vaker bevallen, dan is de kans dus groter dat je kind een hoog geboortegewicht heeft.
• Eerder een macrosoom kind. Heb je eerder een kindje hebt gekregen met macrosomie? Dan is de kans aanzienlijk dat je volgende kind ook te zwaar zal zijn. Je wordt dan extra in de gaten gehouden door middel van groeiecho’s.

Veelvoorkomende medische problemen bij macrosomie

Als je baby bij de geboorte zwaarder is dan 4,5 kilogram, is er sprake van macrosomie. Een te hoog geboortegewicht kan leiden tot een aantal gezondheidsproblemen, zowel bij de moeder als bij het kind.

Tijdens de bevalling

Bevallen van een groot kind klinkt best spannend. Waarschijnlijk zie je meer tegen de bevalling op als je weet dat je kind LGA is. Gelukkig word je bij een vermoeden van macrosomie extra goed begeleid en in de gaten gehouden. Je hebt iets meer kans op de volgende complicaties:

• Lange bevalling
• Kunstverlossing (tang- of vacuümpompverslossing)
• Keizersnede
• Schouderdystocie (schouder blijft ‘steken’ achter het schaambot)
• Bloedverlies na de bevalling
• Meconium in het vruchtwater
• Uitscheuren of totaalruptuur

Als je kindje macrosoom is, mag je er soms voor kiezen om met 38 weken ingeleid te worden.

Het verschilt per situatie of inleiden een goede keuze is. Overleg dit dus goed met je gynaecoloog en je vroedvrouw. Voor de risico’s tijdens de bevalling lijkt het weinig verschil te maken Het kan echter wel beter voor je baby zijn om eerder te komen.

Na de geboorte

Direct na de geboorte heeft je baby kans op een te laag bloedsuikergehalte. Dit komt omdat hij gewend was veel glucose binnen te krijgen. Dat valt weg na de geboorte, waardoor een dip ontstaat. Dit kan hersenbeschadiging tot gevolg hebben als het niet op tijd wordt behandeld.

Is je kind macrosoom, dan zal je arts de glucosewaarde direct meten en eventueel extra glucose toedienen. Soms is het nodig dat je baby wordt opgenomen op de neonatologieafdeling. Dit kan zijn om zijn bloedsuiker in de gaten te houden, of omdat hij bijvoorbeeld zijn sleutelbeen heeft gebroken tijdens de bevalling.

Op latere leeftijd

De meeste kinderen met macrosomie ontwikkelen zich normaal. Sommigen blijven altijd wat groter of zwaarder dan gemiddeld, maar dat geldt niet voor elke te zware baby. Wel is er een vergroot risico op een aantal medische problemen bij deze kinderen, namelijk:

• Diabetes type I en II
• Obesitas
• Hoge bloeddruk
• Metabool syndroom, een stofwisselingsstoornis die kan leiden tot diabetes, hoge bloeddruk en hart- en vaatproblemen
• Hart- en vaatproblemen

Kan je macrosomie voorkomen?

Macrosomie kan je niet geheel voorkomen. Wel kan je werken aan een gezonde leefstijl, waardoor je het risico erop kan beperken. Hiervoor zijn vooral de volgende punten belangrijk:

• Beperk overgewicht. Probeer voor je zwangerschap een gezond gewicht te bereiken. Eventueel kan je huisarts je hierbij helpen.
• Leef gezond. Ook tijdens je zwangerschap is het belangrijk om gezond te leven. Het is normaal dat je wat bijkomt, maar een te sterke gewichtstoename kan het risico op macrosomie vergroten. Laat je dus regelmatig wegen bij je vroedvrouw of gynaecoloog.
• Wees alert op diabetes. Wees je bewust van de symptomen van diabetes, zeker als je een verhoogd risico hebt. Zo kan je snel ingrijpen als zich signalen van zwangerschapsdiabetes voordoen. Je verloskundige kan je hierover informeren.