Verlatingsangst baby en eenkennigheid

Verlatingsangst en eenkennigheid

Verlatingsangst en eenkennigheid komen meestal op hetzelfde moment voor bij een baby. Vaak versterken ze elkaar. In deze fase hecht een kind zich vaak aan één of twee personen. Hij ontwikkelt een angst om gescheiden te worden van deze personen. De fase begint meestal als je baby tussen de 6 en 9 maanden oud is.

Wat is verlatingsangst?

Verlatingsangst bij je baby betekent dat hij bang is dat je hem verlaat en niet meer terugkomt. Het is een normale stap in de emotionele ontwikkeling van je baby.

Tussen de 6 en 9 maanden krijgt je baby door dat hij en zijn ouders aparte mensen zijn. Hij begrijpt dus ook dat jij hem kan verlaten. Daarnaast kan hij steeds beter denken in beelden, zoals een beeld van jou. Ook als dit beeld op dat moment niet zichtbaar is (objectpermanentie). Hierdoor mist hij jou als je niet in zijn buurt bent.

Wat is eenkennigheid?

Eenkennigheid is het hechten van je baby aan een of twee personen. Als je baby tussen de 6 en 9 maanden oud is, leert hij het verschil te zien tussen vreemden en bekenden. Hij gaat zich dan verbonden voelen met de personen met wie hij het meest vertrouwd is. Dit zijn meestal zijn ouders en belangrijke verzorgers.

Voor alle andere personen kan je baby (een beetje) bang zijn. Hij beseft nu dat niet alle mensen papa en mama zijn. Hierdoor kan hij angstig worden als de vertrouwde personen bij hem weggaan of als vreemden in de buurt komen. Daarom heet dit ook wel vreemdenangst. Net als verlatingsangst is eenkennigheid een normale stap in de ontwikkeling van je kind.

Vanaf wanneer verlatingsangst en eenkennigheid?

Al vanaf 6 maanden kan je baby de eerste tekenen van verlatingsangst en eenkennigheid laten zien. Sommige baby’s laten het al wat eerder zien. Je kindje heeft er vaak het meest last van als hij tussen de 8 en 18 maanden is. Meestal zijn de ergste klachten verdwenen als je kind 3 jaar is. Toch kan het zijn dat hij er last van blijft houden tot de eerste schooljaren.

Je baby kan bijna letterlijk van de ene op de andere dag in deze fase belanden. Dit komt doordat hij een mentale sprong maakt. Opeens begrijpt hij dat je weg kan gaan, terwijl hij nog niet beseft dat je ook terugkomt. Ieder kind krijgt te maken met eenkennigheid en verlatingsangst. Hoe erg je kindje hier last van krijgt, hangt af van zijn karakter en hoe jij ermee omgaat.

Symptomen verlatingsangst en eenkennigheid

Je weet dat je baby in de fase van verlatingsangst en eenkennigheid zit als je de volgende punten herkent:

• Opeens bang voor mensen. Wanneer je baby last heeft van verlatingsangst of eenkennigheid, begint hij mogelijk hard te huilen als je hem bij de oppas achterlaat. Iets wat een week geleden misschien nog samenging met een schaterlach.
• Niet zonder jou kunnen zijn. Bij verlatingsangst is het vaak lastig om je kindje even alleen te laten. Ook wanneer je even naar de wc gaat, kan je rekenen op een flinke huilbui.
• Slechter slapen. Had je kindje net de kunst van het doorslapen onder de knie? Grote kans dat hij nu in paniek raakt als je de slaapkamer verlaat, of last krijgt van nachtmerries.
• Plotseling in paniek raken. Je baby kan op onverwachte momenten in paniek raken. Hij kruipt bijvoorbeeld bijna in je als je door de supermarkt loopt, of zet het op een krijsen als de dame aan de kassa je vriendelijk een fijne dag wenst.

Verlatingsangst en slapen

De verlatingsangst van je baby wordt ’s nachts heel echt voor hem. Zijn vader of moeder gaat de kamer uit, waarna hij alleen achterblijft. Ook als je kindje eerst goed sliep, kan hij door verlatingsangst een echte nachtbraker worden.

Misschien heeft je baby vooral voor het slapen gaan last van verlatingsangst en valt hij alleen in slaap als jij naast zijn bed zit. Maar het is ook mogelijk dat hij ’s nachts wakker wordt en in paniek raakt omdat jij er niet bent.

Als je baby ’s nachts in paniek raakt, is het natuurlijk goed om hem (en jezelf) gerust te stellen. Zo weet hij dat je er bent. Maar maak je nachtelijke bezoekjes niet te lang en houd ze zo saai mogelijk. Geef hem een kus en zeg gedag. Zo leert je baby vanzelf weer in slaap te vallen en weet hij dat je niet voor de gezelligheid komt.

Hoe omgaan met verlatingsangst en eenkennigheid

Verlatingsangst en eenkennigheid zijn natuurlijke stappen in de ontwikkeling van je kind. Hoe vervelend het ook is voor jou en je baby, je hoeft je er dus geen zorgen om te maken. Sterker nog, het zijn belangrijke stappen vooruit in zijn ontwikkeling. Ook al voelt dat op het moment van afscheid nemen misschien niet altijd zo.

Verlatingsangst en eenkennigheid gaan vaak vanzelf over. Helemaal voorkomen kan je het niet. Wel kan je proberen om er zo goed mogelijk mee om te gaan. Hieronder 6 tips om je op weg te helpen:

1. Speel samen verstopspelletjes

Door met je kindje kiekeboe of andere verstopspelletjes te spelen, leert hij dat je er nog steeds bent, ook als hij je niet kan zien. Bekijk nog meer leuke baby spelletjes.

2. Zorg voor een vertrouwde omgeving

Als je je baby naar een nieuwe plek brengt, neem dan nog even de tijd om daar te blijven. Speel nog even in de nieuwe omgeving met je baby. Zo kan hij wennen aan de ruimte waar hij is.

Geef hem ook iets vertrouwds mee. Veel kinderen hebben een lievelingsknuffel. Als deze in de buurt is, geeft hen dat een veiliger gevoel.

3. Geef je baby de tijd om te wennen

Geef je baby de tijd om te wennen als je hem voor het eerst achterlaat bij een nieuw gezicht. Als je bijvoorbeeld een nieuwe babysit krijgt, vraag dan of deze een uur eerder komt. Zo voelt het voor je baby niet alsof hij bij een compleet vreemde wordt achtergelaten.

4. Bedenk een vast afscheidsritueel

Soms kiezen ouders ervoor om een hartverscheurende scene te voorkomen door stiekem weg te glippen. Hoe verleidelijk ook, probeer dit niet te doen. Dit zorgt er alleen maar voor dat je kind zich minder veilig voelt. Hij leert dan namelijk dat je opeens kan verdwijnen.

Zorg in plaats daarvan voor een kort en krachtig afscheidsritueel. Vertel bijvoorbeeld wat je gaat doen. Ook al praat hij nog niet en begrijpt hij je misschien niet, door je stem voelt hij zich veilig. Vertel dat je terugkomt, geef een knuffel en zwaai even.

5. Laat afscheid nemen niet te lang duren

Hoe goed je het vertrek ook voorbereidt, het is heel normaal dat je baby het op een huilen zet. Blijf niet nog een hele poos je kindje troosten, ook al voelt dat onnatuurlijk. Dit maakt het alleen maar verwarrend en moeilijker voor jullie allebei. Houd het daarom bij een aai over de bol, een kus en vertrek (met pijn in je hart).

6. Maak van thuiskomen een feestje

Je verlaat je baby niet alleen, maar je komt ook terug. Voor jou is dit heel normaal, maar voor je baby is jouw thuiskomst een afsluiting van je afwezigheid. Neem er daarom de tijd voor. Geef hem een knuffel, ga even rustig spelen en vertel hoe blij je bent hem weer te zien. Dit versterkt niet alleen jullie relatie. Het zorgt er ook voor dat de verlatingsangst niet erger wordt. Je baby leert zo dat het altijd weer leuk is als je thuiskomt.