Hoe verandert je relatie na het krijgen van een baby?

Als je kindje geboren is…

Na de geboorte van je baby verandert er een heleboel. In plaats van met zijn tweetjes zijn jullie ineens met zijn drietjes en die nieuwe derde persoon eist alle tijd en aandacht op.

De omgeving geeft veel aandacht aan de nieuwe aanwinst en jou als moeder. Geef je borstvoeding, dan kan dit een andere blik van jou en je partner op jouw lichaam geven. Je borsten zijn nu ineens een voedingsbron.

Je gaat veel mooie momenten delen met elkaar. Je toont de baby samen aan de familie, een bont palet aan eerste keren komt voorbij zoals de eerste keer lachen, de eerste keer rollen, kruipen, zitten, het eerste tandje en… hé, hij maakt een leuk geluidje! Het is een mooie, maar heftige fase. En hoewel een kindje jullie verbindt, kan het er ook voor zorgen dat jullie relatie wat uit balans raakt.

Rolveranderingen

Naast dat je partner bent, ben je nu ook een ouder geworden. Van deze nieuwe rol is iedereen zich wel bewust, en dat die een hoop verandert in je leven is ook een open deur. Maar ook je rol in de wereld verandert: van vlot stel ga je naar luier-verschonende-baby-wiegende-drie-wassen-per-dag-draaiende-ouders. Je gaat tot een andere bevolkingsgroep horen, die om zes uur het eten op tafel heeft.

Ook qua werk moet je de rollen herverdelen: wie gaat hoeveel werken? Hoe stem je dat af? Wie zorgt er voor je kindje als jullie werken? Geef je borstvoeding, dan rijzen er vragen op met betrekking tot kolven: is er een kolfruimte en privacy? Een koelkast? Wat vinden collega’s ervan?

Waar je ook over na moet denken, is hoe je het oplost als je baby ziek is. Kan je dan naar huis of wordt er verwacht dat je doorwerkt? In dat geval is het slim om een back-up te hebben, die je kindje kan ophalen.

Doordat al deze rollen naast elkaar moeten bestaan, hebben veel nieuwbakken mama’s vaak het gevoel dat ze niks goed genoeg doen. Alles gebeurt maar een beetje. Gelukkig helpt de tijd je een handje en vind je hier op een gegeven moment je weg in.

Het ‘papamamasyndroom’

Met je nieuwe ‘hoofdrol’ erbij, is het zoeken naar een nieuwe balans. Het is natuurlijk vooral genieten van je nieuwe rol als papa of mama, maar je kan er ook in doorslaan: het ‘papamamasyndroom’.

In het begin is het logisch dat je vooral bezig bent met het ouderschap en dat de andere rollen nauwelijks aanwezig zijn. Het is even wennen. Meestal verdwijnt dit en komt het vanzelf weer in evenwicht. Je moet jezelf ook de kans geven om erin te groeien. Als het niet verdwijnt, creëer dan bewust ruimte om ook weer geliefden te zijn.

Tips om naast ouders ook lovers te blijven

Met drie agenda’s (je kleine heeft immers ook een druk ‘schema’) is het moeilijk om tijd voor elkaar vrij te maken. Een relatie gaat echter niet vanzelf, dus is het belangrijk om hier bewust aan te werken. Zo blijven jullie een happy couple na een baby:

• Plan een avondje uitgebreid koken en dineren in de tijd dat de baby slaapt. Kaarsje erbij, muziekje aan…
• Zet 1x per week een kruisje in je agenda en maak tijd voor elkaar.
• Blijf oprecht nieuwsgierig naar elkaar. Ook als je doodmoe aan tafel schuift.
• Uit niet alleen je twijfels en kritiek, maar ook je waardering naar elkaar.
• Schakel een familielid in die het leuk vindt om een avondje te babysitten.

Veelvoorkomende knelpunten in je relatie

Als je elkaar de tijd geeft om te wennen aan jullie nieuwe rol ben je al een heel eind. Maar er zijn een aantal knelpunten na het krijgen van een baby die geregeld voor discussie zorgen:

• Seks. Tijdens de bevalling denk je misschien: nooit meer! Daarna wordt het anders. Het moet allemaal nog genezen van onder, in het begin is het eng en kan het pijn doen. Wanneer je weer wilt vrijen, kan voor beiden verschillend zijn. Deel je twijfels en bespreek jullie seksleven.
• Tijdsverdeling. Een baby kost veel tijd. In het begin ben je heel de dag met je kleine bezig. De was doen lijkt ineens een momentje voor jezelf! Even rust. Dit is natuurlijk heel gek en een groot verschil met voor de geboorte van je wondertje. Ook flink wennen!
• Rolveranderingen. Met je nieuwe rol erbij, is het een hele opgave om alle ballen in de lucht te houden. Zeker als jullie elkaar hierin niet goed kunnen ondersteunen, kan dat problemen geven.
• Veranderingen in verantwoordelijkheden. Je bent ineens niet alleen maar verantwoordelijk voor jezelf, maar jullie zijn samen verantwoordelijk voor een derde persoontje. Al deze nieuwe verantwoordelijkheden moet je samen verdelen en in goede banen leiden.
• Verschillende opvattingen over opvoeding. Vaak een heikel punt tussen ouders, verderop in dit artikel lees je hier meer over.

Hoe ga je ermee om?

Sta eens stil bij wat alle veranderingen in jullie leven met je doen. Neem dit serieus, erken dat de veranderingen invloed hebben en je een ander mens maken. Meestal vormen ze geen probleem, maar als je merkt dat het als een probleem voelt, bespreek het dan met elkaar. Want als je er niet mee aan de slag gaat, kan het gaan etteren vanbinnen.

De veranderingen kunnen moeilijke keuzes opleveren. Je kunt bijvoorbeeld de droomjob die je net gestart was niet combineren met een kind, omdat je eigenlijk niet meer 40 uur wil werken. Dat kan pijnlijk zijn. Het is goed om hier met een milde blik naar te kijken, een stukje acceptatie kan namelijk helpen. Het mag anders zijn.

En dan de opvoeding

Pas na het krijgen van een baby kom je in aanraking met vraagstukken over de opvoeding van je kindje. Jij en je partner kunnen verschillende opvattingen hebben hierover (‘Je moet hem niet zo lang laten huilen, hij moet zich veilig voelen’ – Jawel dat moet wel, anders raakt hij verwend’). Ook hier is het sleutelwoord ‘praten’.

Een écht gesprek voeren is zinvol, dus niet blijven bij ‘wat vind jij?’, maar een stapje verder gaan. ‘Waarom vind je dat?’ Wees nieuwsgierig naar de beweegredenen achter wat de ander vindt. Dat kan zijn door wat je meekrijgt vanuit je werk (als je pedagogische medewerker bent bijvoorbeeld) of wat je van thuis uit meekrijgt aan opvoedmotto’s.

Het tijdsbeeld is hierbij ook van invloed. Denk maar eens aan de veranderlijke opvattingen die Kind en Gezin uitdraagt. Ook jullie culturele achtergrond kan een rol spelen.

Het verstandigst als je er niet uitkomt is ‘We agree to disagree’. Kijk vervolgens eens met elkaar van waaruit je het niet eens bent. Een misvatting kan de basis zijn (een baby gelijk oppakken is niet goed want dan verwen je hem, terwijl dit bij jonge baby’s nog niet aan de orde is), of omgevingsinvloed of eerdere ervaringen.

Gelukkig kunnen jullie verschillen ook voor lol in plaats van kommer en kwel zorgen. Het is grappig om bij elkaar te zien hoe je ergens omgaat.

Risicofactoren voor problemen

Voor ieder stel is het krijgen van een kindje van invloed op de relatie, maar er zijn een aantal factoren die maken dat deze gebeurtenis een extra grote beproeving is voor je relatie. De volgende factoren veroorzaken extra stress en geprikkeldheid, die je ook naar elkaar uit.

• Ziek kindje. Als het niet goed gaat met je baby na de bevalling en hij langer in het ziekenhuis moet blijven, geeft dat extra last voor je relatie. Dat kan komen doordat ouders verschillende manieren hebben van ermee omgaan.
• Huilbaby. Je krijgt zelf geen rust, twijfelt aan jezelf, voelt je onbegrepen door reacties vanuit de omgeving (een baby huilt nu eenmaal). Bepaald geen roze wolk.
• Prematuur kindje. Net als een ziek kind, moet een premature baby langer in het ziekenhuis blijven en is er veel onzekerheid.
• Problematische bevalling. Als je de bevalling als traumatisch ervaren hebt. Je werd overspoeld door emoties, je voelde je in de steek gelaten omdat je man en kind vlak na de bevalling weg waren in verband met de gezondheid van je baby, je man was te laat of kon je niet goed ondersteunen tijdens de bevalling. Je bent extra kwetsbaar op zo’n moment dus alles komt harder binnen.

Signaleer op tijd

Als je merkt dat je relatie toch wel erg te lijden heeft onder de nieuwe situatie, is het goed om er op tijd bij te zijn. Maar hoe merk je dat dan? Wanneer is er sprake van echte problemen in plaats van de ‘normale ergernissen’? Er zijn een aantal signalen die hierop kunnen wijzen. Je merkt dan bij jezelf dat je de volgende dingen doet:

• Te weinig delen met de ander
• Te veel inslikken of denken ‘laat maar zitten’
• Te veel ‘alleen’ doen, vooral emotioneel (alleen blijven zitten met je ergernissen en twijfels)
• Te veel irritaties ervaren
• Veel stiller worden (dit geeft afstand tussen beiden)
• Je tekort gedaan voelen

Dit mag natuurlijk best af en toe, het hoort erbij. Het moet alleen niet te vaak gebeuren. Wees daar alert op. Je voelt het als het teveel is, want dan prikkelt het vanbinnen.

Als het mis gaat…

Merk je dat het niet goed zit in jullie relatie sinds je kleine er is, dan is dat al een eerste stap. Het is namelijk heel moeilijk om te erkennen dat er een probleem is in je relatie. Dit komt omdat het zo’n belangrijke relatie is. Je denkt al gauw: dat hebben wij toch niet nodig of dat lossen we zelf wel op.

Als je er zelf niet uitkomt zijn relatiegesprekken helemaal geen gekke optie. Het is voor veel mensen een drempel om naar een relatietherapeut te gaan. Daarom stellen veel koppels het vaak uit. Dit is erg jammer want als je na een maand of 3 al aan de bel trekt kan een relatietherapeut jullie relatie vaak sneller weer op de rit krijgen. Soms zijn drie gesprekken dan al genoeg.

Als je het teveel uitstelt, krijgen patronen de kans om negatief te worden en zich te nestelen in jullie relatie. Dus laat het niet op zijn beloop en schroom niet om hulp te zoeken!

Is relatietherapie nog een stap te ver voor je, of voor je partner, zoek dan op internet naar tips, lees een boek erover, of benader iemand in je kennissenkring die er misschien verstand van heeft.