De eerste babygeluidjes: zo schattig!
Tot voor kort bestonden de geluiden die je kleine produceerde vooral uit huilen, boertjes en zachtjes gapen, maar het duurt niet lang voor hij ontdekt dat hij meer met zijn stem kan. Voor je het weet breng jij de hele dag door met het ontlokken van zijn schattige babygeluidjes.
Van huilen naar de eerste geluidjes
De eerste weken na de geboorte is huilen het enige communicatiemiddel van je baby, maar al snel zal hij ontdekken dat hij zijn stembanden ook op een andere manier kan gebruiken. Nog even en de schattige babygeluidjes vliegen je om de oren.
De eerste babygeluidjes bestaan vooral uit klinkerklanken: “ah”, “eh”, “oh “, ”eu” en” uh”. Elke baby, waar ook ter wereld, maakt deze geluiden. Wat later volgen ook de medeklinkers. “Prrrt”, “gjé”, “ahhha, “ggoee”, “krrr”, “ehe” “uhuh”, het repertoire van je kleine taalgenie breidt zich uit. Deze fase van taalontwikkeling heet vocaliseren.
Stem ontdekken
De eerste keren dat je kleintje geluidjes uitstoot, gebeurt dat nog vooral onbewust en per ongeluk. Hij kijkt er zelf van op! Als jij vervolgens vrolijk op zijn vocale kunsten reageert, zal hij snel doorhebben dat het leuk is om geluiden te maken en het steeds vaker gaan doen. Ook komt er meer variatie in zijn klanken, omdat hij volop aan het uitproberen is wat hij kan met zijn stem. Binnenkort kraait hij het uit van plezier tijdens jullie ‘gesprekjes’.
Ook al maakt je kleine nu andere geluiden dan huilen, hij kan met deze geluiden nog niet duidelijk maken wat hij wil. Wel is duidelijk dat hij dit doet uit behoefte aan contact. Ga er dus even rustig voor zitten en geniet samen van deze ‘babypraatjes’.
Luisteren en oefenen
Je baby leert al heel veel over taal zonder dat hij zelf kan praten. Dit doet hij door te luisteren, wat in jouw buik al begint. Luisteren is heel belangrijk voor zijn taalontwikkeling. Het leert je kindje van alles: waar een geluid vandaan komt, verschillen tussen verscheidene geluiden en later ook de betekenis van bepaalde geluiden.
De ontwikkeling van taal en spraak is een veelomvattend proces, je kleine is er maar druk mee. Hij oefent namelijk ook zijn mondje, tong, gehemelte en lippen door bijvoorbeeld bellen te blazen of zijn lipjes te tuiten. Of misschien steekt hij zijn tong al wel naar je uit?
Wanneer kun je de eerste babygeluidjes verwachten?
Vanaf een week of 6 begint je kindje met zijn stem te spelen. De fase van vocaliseren duurt ongeveer tot 24 weken. Overigens zal je merken dat je baby in deze fase ook andere vaardigheden op het gebied van communicatie inzet. Hij vertoont zijn eerste sociale glimlach, maakt bewust oogcontact, gebruikt gezichtsuitdrukkingen en zet (onbewust) gebaren in.
Rond 8 weken merk je dat je baby echt reageert op je stem. Hij gaat lachen of maakt geluidjes terug. Ook maakt hij geluidjes die echt gericht zijn aan jou, je partner of zijn speeltjes. Hij kan hele verhalen houden tegen zijn favoriete knuffel.
Tips om je baby te helpen met zijn babygeluidjes
Je baby oefent waarschijnlijk zelf al veel met zijn stem, maar een beetje hulp kan nooit kwaad. Met de volgende tips kan je jouw baby stimuleren zijn stem te ontdekken:
- Kriebel of blaas zachtjes op zijn buikje. Veel baby’s vinden dit grappig en kraaien het uit bij dit grappige gevoel op hun buik. Doe dit niet te lang, het kan voor een jong baby’tje erg intens voelen.
- Praat rustig en met vriendelijke stem tegen je kindje en maak gebruik van verschillende stemhoogtes. Hierdoor leert hij makkelijker verschillende woorden onderscheiden.
- Zing samen liedjes. Zingen bevordert de taalontwikkeling en is ook nog eens heel gezellig.
- Praat over de geluiden die je kindje tegenkomt in zijn leven en benoem ze (“de poes zegt miauw”), vertel wat je aan het doen bent (“Ritzzz, mama/papa ritst je jas dicht”) en benoem dingen en personen om jullie heen (“daar is papa!”).
- Lees boekjes voor. Ook al begrijpt je baby’tje er nog weinig van, hij luistert graag naar je stem en kijkt graag plaatjes. Bovendien stimuleert dit het lezen op latere leeftijd.
- Doe de geluiden van je kindje na. Hij vindt het interessant om terug te horen wat hij zelf uitkraamt.
- Wees een goede luisteraar. Kijk naar hem en luister aandachtig naar zijn geluidjes, reageer pas als hij ‘uitgesproken’ is en geef hem tijd om op jou te reageren. Hij zal genieten van jouw interesse in hem.
- Speelgoed dat geluid maakt en vrolijke muziek doen het ook altijd goed. Zet bijvoorbeeld eens een cd met babyliedjes op.
- Doe zelf ook lekker experimenteel met je stem: maak gekke geluiden, speel geluidspelletjes (“Kiekeboe!”) en maak er gebaren bij. Haal alles uit de kast, doe desnoods de gordijnen dicht en leef je uit.
- En last but not least: moedig je kleine aan en geef hem complimentjes als hij je trakteert op een privé-concert.
Is je kindje door het vele oefenen samen inmiddels een echte kwebbelkous? Dan duurt het vast niet lang meer voor hij overgaat naar de volgende fase in de taalontwikkeling, het brabbelen.
Wist je dat…?
Zelfs baby’s die doof geboren worden maken geluidjes. Ze houden hier alleen na een tijdje mee op, omdat ze niks horen.
Auteur Lauri Hanewinckel