Eerste hulp bij brandwonden bij je kind: de belangrijkste stappen

Video eerste hulp bij brandwonden 2018

Onderstaande video is gemaakt door de Nederlandse Brandwonden Stichting en geeft eenvoudig weer wat je moet doen als je kindje een brandwond heeft.

Eerst water, de rest komt later

Onderstaande regels gelden bij brandwonden door hete vloeistoffen. Door ze stap voor stap op te volgen, kan je ernstige brandwonden voorkomen. De belangrijkste eerste stap blijft: eerst water, de rest komt later.

1) Koel met lauw water en trek kleding uit

Koel de brandwond zo snel mogelijk na het ongeluk minstens 10 minuten met lauw, zachtstromend water. Trek tijdens het koelen zo snel mogelijk de kleertjes, schoenen en luier van je kindje uit en verwijder eventuele sieraden. Als je dit niet doet, blijft de hete vloeistof op het huidje van je kindje branden via de kleding en luier, en kunnen ernstigere brandwonden ontstaan! Het heeft zin om te koelen tot 1 uur na de verbranding.

2) Koel alleen de wond

Als de kleertjes uit zijn, kan je duidelijker zien waar de brandplek(ken) precies zit. Probeer alleen op deze plekken te koelen. Zo voorkom je dat het lichaam van je kindje te veel afkoelt.

3) Bedek de wond

Bedek de wond na(!) het koelen met plastic huishoudfolie, een steriel verband of een schone doek. Plastic huishoudfolie heeft bijna iedereen in huis, plakt niet aan het huidje van je kindje en kan de pijn wat verzachten.

4) Smeer niets op de brandwond

Zeker wanneer het huidje van je kindje een open wond of brandblaar heeft, moet je niets op de brandwond smeren. Ook geen verzachtende of verkoelende zalf. De arts kan de wond dan minder goed beoordelen en behandelen. Probeer de wond niet aan te raken om infecties te voorkomen en prik brandblaren niet door.

5) Houd je kindje warm met een deken

Iemand met brandwonden kan zichzelf moeilijker warm houden. Door je kindje in een deken te wikkelen, voorkom je dat hij onderkoeld raakt. Dat is namelijk slecht voor de genezing van de wond en kost je kindje veel energie.

6) Waarschuw een arts bij blaren, een open wond of bij een elektrische of chemische oorzaak van de brandwond

De brandwond moet snel beoordeeld en behandeld worden.

7) Vervoer je kindje zittend als dit mogelijk is

Kies bijvoorbeeld voor de auto, kinderwagen of buggy. Je kindje hoeft dan niet te bewegen en verspilt geen energie.

Wanneer 1-1-2 bellen?

Bel direct de ambulance in de volgende gevallen:

• Inhalatieletsel. Je kindje heeft problemen met ademen of heeft veel rook ingeademd. Dit is meestal na een brand door vuur.
• Chemische brandwond. De brandwond is ontstaan door een mogelijk gevaarlijke of onbekende (chemische) stof.
• Brandwond door electriciteit. Je kindje is blootgesteld aan hoogspanning / elektriciteit.
• Oppervlakte van 5% of meer. De brandwond is tweede- of derdegraads en heeft een oppervlakte van 5% of meer (+- 5 handjes van je kind). Zie ‘de regel van 9’ voor extra toelichting.

Twijfel je of je 1-1-2 moet bellen? Bel dan eerst de huisarts. Deze kan beter beoordelen of er direct spoed geboden is bij de situatie. Heb je het telefoonnummer van je huisarts niet (omdat je bijvoorbeeld niet thuis bent)? Bel dan voor de zekerheid 1-1-2.

Extra dingen om op te letten

• Voorkom aanraking. Probeer aanraking van de wond te voorkomen in verband met infectiegevaar. Ook je kindje mag niet aan de wond zitten.
• Geen koud water. Zet je kindje niet onder de koude douche of in een koud bad. Hierdoor kan hij onderkoeld raken. Gebruik ook geen warm (of heet) water, dit brandt extra op de pijnlijke plekken. Gebruik altijd lauwwarm water.
• Indirecte waterstraal. Laat water niet direct op de (open) wond stromen, maar erlangs. Zo voorkom je dat je de huid of blaren (verder) kapotmaakt.
• Elk water is beter dan geen water. Is er geen schoon water in de buurt? Koel dan met ander water, zelfs slootwater is in dit geval toegestaan. Spring eventueel met je kindje in de sloot of houd de brandwond in het water. Het koelen van de brandwond is het allerbelangrijkste.

De regel van 9 bij kinderen

De grootte van een brandwond is van belang om de ernst van de situatie in te schatten, vooral bij hevige verbranding. Hierbij is het belangrijk om in te schatten hoeveel procent van het lichaam van je kindje verbrand is. Dit percentage geeft namelijk het risico op een shock aan.

Met de regel van 9 kan je snel een inschatting van het verbrande lichaamsoppervlak maken, omdat lichaamsdelen als veelvoud van 9 zijn onderverdeeld. De regel van 9 is bij kinderen anders dan bij volwassenen, omdat de lichaamsverhoudingen anders zijn.

De regel van 9 per leeftijd

Meten met het handje

Soms is het lastig om de grootte van een brandwond in te schatten, omdat het verspreid over het lijfje van je kindje zit. Daarom kan je het handje van je kindje als richtlijn gebruiken. Reken voor één handje met gesloten vingers 1%. Bel 112 of ga direct naar de eerste hulp wanneer de brandwond 5x of meer het handje van je kindje is.

Waarom zijn de regels aangepast?

De regels die eerst gehanteerd werden bij eerste hulp bij brandwonden waren vooral gericht op brandwonden door vuur. Hierbij luidt het motto: trek kleding niet uit bij het slachtoffer. De meest voorkomende oorzaak voor brandwonden bij kinderen is echter hete vloeistof. Hierbij moet je júíst kleding uittrekken. De hete vloeistof trekt namelijk in de kleding en brandt zo langer door op het huidje van je kindje. Hierdoor ontstaan ernstigere brandwonden. Trek dus altijd de kleertjes, schoenen en luier van je kindje uit bij verbranding door hete vloeistoffen!