Babygebaren: communiceren met je baby

Video

Kinderen kunnen al eerder gebaren dan dat ze kunnen praten. Djoeke van Rossum is orthopedagoog en werkt met dove en slechthorende kinderen. Daarnaast heeft ze een eigen bedrijf, Bijdehandjes Gebaren in Nederland, waarmee ze cursussen gebarentaal aan ouders van horende kinderen geeft. Dat heet babygebaren. De gebaren die zij de ouders aanleert, komen echt uit de Nederlandse Gebarentaal en zijn dus overal toepasbaar.

Babygebaren

Tijdens een cursus babygebaren leren de ouders simpele gebaren die ze kunnen gebruiken in de communicatie met hun kind.

Kinderen kunnen eerder gebaren dan praten. Vanaf ongeveer zes maanden zijn baby’s al in staat om een gebaar te begrijpen en terug te maken. Dit komt doordat de fijne motoriek van de spraak zich later ontwikkelt dan de grove motoriek van de armen. De gebaren die de ouder gebruikt, worden overgenomen door het kind. Op deze manier kan een baby zich eerder verstaanbaar maken. Dit kan zowel bij de ouders als bij het kind heel veel frustratie wegnemen, omdat je als ouder beter begrijpt waar je kind om vraagt.

Ook wanneer een kind al gaat praten, is gebarentaal nuttig. Uit de wetenschap is gebleken dat kinderen die gebarentaal leren, vaak ook sneller gaan praten. Wanneer een kind echt al ‘woordjes’ gaat zeggen, vormen de gebaren vaak een soort ondertiteling. Zo kan een kind met de klank ‘oe’ en het gebaar ‘boekje’ bijvoorbeeld aangeven dat hij een boekje wil lezen.

Belangrijk is dat de ouders ook blijven praten tijdens de gebaren. Je kunt een kind een gebaar aanleren door voor, tijdens en na de activiteit het gebaar te maken en het woord uit te spreken.

Wanneer beginnen?

Je kunt al vroeg beginnen met gebarentaal. Vanaf een maand of zes is de baby in staat om je wat langer aan te kijken en om de gebaren te gaan begrijpen. Hoe eerder je begint, hoe langer het duurt voordat je kind het gebaar terug zal maken. Meestal begint dit vanaf een maand of acht/negen.

Je kunt met gebarentaal eindeloos doorgaan. Naarmate kinderen ouder worden, vinden ze het leuk om moeilijkere begrippen te gebaren of willen ze het alfabet gaan leren. Het leren van gebarentaal geeft dan ook veel voordelen: ten eerste ben je in staat om met doven en slechthorenden te communiceren, maar je kan ook communiceren door een ruit of in de bibliotheek waar je niet mag praten.

De gebaren zijn te onderscheiden in ouder-georiënteerd en kind-georiënteerd. Ouders willen graag duidelijk maken wat ze gaan doen. Gebaren als eten, slapen, klaar en naar buiten, zijn dus ouder-georiënteerd. Dankzij de gebaren kan het kind ook aangeven wat hij ziet of wil. Kind-georiënteerde gebaren zijn bijvoorbeeld: poes, koe, schaap, lamp aan en lamp uit.