Toestemmingsverklaring voor reizen met je kind: wat is het?

Wat is een toestemmingsverklaring?

Als je als volwassene alleen naar het buitenland reist met een kind jonger dan 18 jaar, moet je in sommige landen kunnen aantonen dat je hier toestemming voor hebt. Ook als je met je eigen kindje alleen reist. Dan heb je toestemming nodig van de andere ouder van je kind. Toestemming moet je in dat geval schriftelijk kunnen aantonen, bijvoorbeeld met een geschreven brief die de gezaghebbende ouder kan ondertekenen.

Er bestaan geen Belgische regels die deze toesteming verplichten. Belgische kinderen kunnen dus zonder de toestemming van een of beide ouders reizen. Maar het kan wel handig zijn om een attest mee te brengen als je kind alleen of in het gezelschap van één ouder of andere mensen reist. Sommige landen en luchtvaartmaatschappijen vragen namelijk wél ouderlijke toestemming.

Waarom een toestemmingsverklaring?

Sommige landen en luchtvaartmaatschappijen hebben regels ingevoerd om kinderontvoering te voorkomen. De toestemmingsverklaring is daar één van. In Nederland controleert bijvoorbeeld de marechaussee bij de grensovergang of een volwassene toestemming heeft om te reizen met hun minderjarige reisgenoot. Dit kan je bijvoorbeeld tegenkomen bij de douane op het vliegveld.

Naast een toestemmingsverklaring kan je ook andere documenten als bewijs meenemen. Deze aanvullende documenten zijn ook niet verplicht, maar wel erg prettig om mee te nemen. Het kan de douane of de luchtvaartmaatschappij uitzoekwerk en jou tijd schelen.

In welke situaties nodig?

Een toestemmingsverklaring kan nodig zijn in verschillende situaties:

• Als je als ouder alleen reist met je kind en hij een andere gezaghebbende ouder heeft
• Als je als ouder zonder gezag met je kindje alleen reist
• Als je als volwassene alleen reist met een kind van iemand anders
• Als je kindje alleen reist

Als ouder alleen reizen met kind

Ben je de gezaghebbende vader of moeder van jouw kindje en reis je alleen met hem naar het buitenland? Dan moet je in sommige gevallen toestemming krijgen van de andere gezaghebbende ouder. Hiervoor kan je het beste een toestemmingsverklaring invullen.

Aanvullende documenten die je eventueel ook kan meenemen, zijn:

• Een kopie van het identiteitsbewijs van de andere gezaghebbende ouder
• Een internationale geboorteakte (aan te vragen bij je gemeente)
• Een internationaal uittreksel bevolkingsregister van je kindje met daarop de gegevens van beide ouders (aan te vragen bij je gemeente)

Als ouder zonder gezag alleen reizen met kind

Ben je geen gezaghebbende ouder, maar wil je wel alleen met je kindje naar het buitenland? Dan moet je kunnen aantonen dat je toestemming hebt van de gezaghebbende ouder(s). Hiervoor kan je een toestemmingsverklaring laten invullen.

Aanvullende documenten die je eventueel ook kan meenemen, zijn:

• Een kopie van het identiteitsbewijs van de gezaghebbende ouder(s)
• Een internationaal uittreksel bevolkingsregister van je kind met daarop de gegevens van de gezaghebbende ouders (aan te vragen bij je gemeente)
• Een internationale geboorteakte (aan te vragen bij je gemeente)

Als volwassene alleen reizen met een kind van iemand anders

Als een volwassene alleen reist met een kind waar hij of zij niet de ouder van is, heeft diegene in sommige landen toestemming nodig van alle gezaghebbende ouders. Dit is bijvoorbeeld van toepassing wanneer je kindje met opa en oma op vakantie naar het buitenland gaat. Of wanneer je kind op oudere leeftijd mee op vakantie gaat met een vriendje of vriendinnetje. Vul hiervoor een toestemmingsverklaring in.

Aanvullende documenten die je eventueel ook mee kan geven, zijn:

• Een kopie van jouw identiteitsbewijs en dat van de andere gezaghebbende ouder (indien van toepassing)
• Een internationaal uittreksel bevolkingsregister van je kind met daarop jouw/jullie gegevens (aan te vragen bij je gemeente)
• Een internationale geboorteakte (aan te vragen bij je gemeente)
• Een kopie van jullie trouwboekje of de akte van het geregistreerd partnerschap (indien van toepassing)

Als je kindje alleen reist

Je kind mag wettelijk gezien pas vanaf zijn vijfde verjaardag alleen reizen. In deze situatie moeten alle gezaghebbende ouders een toestemmingsverklaring invullen.

Aanvullende documenten die je eventueel ook mee kan geven, zijn:

• Een kopie van jouw identiteitsbewijs en dat van de andere gezaghebbende ouder (indien van toepassing)
• Een internationaal uittreksel bevolkingsregister van je kind met daarop jouw/jullie gegevens (aan te vragen bij je gemeente)
• Een internationale geboorteakte (aan te vragen bij je gemeente)
• Een kopie van jullie trouwboekje of de akte van het geregistreerd partnerschap (indien van toepassing)

Overige situaties: wel of geen toestemmingsverklaring?

In veel gevallen heb je geen toestemmingsverklaring nodig als je alleen reist met je kind. Aanvullende documenten kunnen wel handig zijn.

• Als je de enige gezaghebbende ouder bent
• Als de andere gezaghebbende ouder is overleden
• Als beide gezaghebbende ouders meereizen

Als je de enige gezaghebbende ouder bent

Het is mogelijk dat je de enige ouder met gezag over je kindje bent. Bijvoorbeeld als je een bewust alleenstaande moeder bent of de andere ouder jouw kindje niet erkend heeft. Als je met je kindje naar het buitenland reist, heb je in dit geval geen toestemmingsverklaring nodig. Wel heb je aanvullende documenten nodig om te kunnen bewijzen dat je de enige gezaghebbende ouder bent. Denk bijvoorbeeld aan een internationale geboorteakte (aan te vragen bij je gemeente) of een uittreksel van het gezagsregister (aan te vragen bij een rechtbank).

Als de andere gezaghebbende ouder is overleden

Is jouw partner overleden? Dan hoef je geen toestemmingsverklaring in te vullen. Wel wordt geadviseerd om een kopie van de overlijdensakte mee te nemen, zodat je de situatie kan aantonen. Je kan hiernaast ook een Internationaal uittreksel van het bevolkingsregister of een internationale geboorteakte van je kindje als bewijs meenemen. Beide documenten kan je bij je gemeente aanvragen.

Als beide gezaghebbende ouders meereizen

Reizen jullie als gezaghebbende ouders samen met jullie kind? Dan hoef je geen toestemmingsverklaring in te vullen. Wel kan het handig zijn om een kopie van bepaalde documenten mee te nemen om aan te kunnen tonen dat jullie de ouders zijn. Een voorbeeld hiervan is een internationale geboorteakte. Dit document is aan te vragen bij je gemeente.

Tips voordat je alleen gaat reizen met kinderen

Ga je alleen reizen met je kind? Zorg er dan voor dat je goed voorbereid op pad gaat:

• Neem het juiste identiteitsbewijs mee. Sinds 2012 moeten alle kinderen hun eigen identiteitsbewijs hebben en kunnen ze niet meer op het paspoort van hun ouders worden bijgeschreven. Let er goed op dat je kindje reist met een paspoort dat nog minimaal zes maanden geldig is.
• Vertrek op tijd. Als je alleen reist met kinderen, kan het zijn dat je langer bezig bent bij de douane. Als je hier rekening mee houdt, voorkom je dat je je vlucht (of boot) mist.
• Neem kopieën mee. Je kan door de douane gevraagd worden om aanvullende documenten te laten zien. Neem daarom kopieën mee van belangrijke documenten mee. Zorg er wel voor dat je veilig een kopie maakt.
• Controleer het land van bestemming. Controleer voor vertrek of het land van bestemming nog bepaalde regels heeft rondom het alleen reizen met kinderen. Zo kom je bij aankomst niet voor verrassingen te staan. Sommige landen vragen bijvoorbeeld om extra bewijs of documenten in hun eigen taal. Je kan de toestemmingsverklaring ook meenemen in het Engels en een internationale geboorteakte bij je gemeente opvragen.
• Vraag de gezaghebbende ouder telefonisch bereikbaar te zijn. Heb je toestemming nodig van een gezaghebbende ouder? Vraag deze dan telefonisch bereikbaar te zijn op het moment dat je op reis bent (zowel bij vertrek als bij aankomst). Dan loop je geen vertraging op als de douane diegene wil bellen.