Zelfstandige vroedvrouw: wat doet deze allemaal?

Wat is een vroedvrouw?

Een vroedvrouw is iemand die je begeleidt tijdens je zwangerschap en bevalling. Ze houdt jouw gezondheid en die van je baby in de gaten. Hiervoor kom je regelmatig langs op de vroedvrouwenpraktijk. Ook staat ze telefonisch voor je klaar wanneer je je zorgen maakt om jezelf of het kindje in je buik. Wanneer het tijd is om te gaan bevallen, is zij er om je te steunen en begeleiden. Zij kan je bijstaan als je thuis wil bevallen. Ook mag ze in sommige ziekenhuizen zelfstandig een bevalling begeleiden (zonder interventie van een gynaecoloog). Dit hangt af van het ziekenhuis.

Je kunt in België zelf kiezen of je je tijdens de zwangerschap laat begeleiden door een gynaecoloog of zelfstandige vroedvrouw. Sowieso kom je voor de echo’s op controle bij de gynaecoloog. De andere contactmomenten kunnen ook plaatsvinden bij je vroedvrouw.

Eerste afspraak bij de vroedvrouw

Wanneer je weet dat je zwanger bent, kun je een afspraak maken bij je gynaecoloog. Je kunt ook kiezen voor een afspraak met een zelfstandige vroedvrouw. De eerste afspraak is meestal tussen week 10 en week 16 van je zwangerschap.

Tijdens de eerste afspraak berekent de vroedvrouw aan de hand van jouw laatste menstruatie hoe lang je ongeveer zwanger bent. Ook bepaalt ze de voorlopige uitgerekende datum. Tijdens de termijnecho kan je zwangerschapsduur met meer zekerheid worden bepaald. Wanneer het nodig is, past de gynaecoloog de datum nog aan.

De vroedvrouw meet bij de eerste afspraak je bloeddruk op. Ze neemt bloed bij je af voor onderzoek of geeft je hier een verwijzing voor. Sommige vroedvrouwen wegen je om bij te houden hoeveel je bijkomt of afvalt. Soms vraagt ze je om wat urine in te leveren. Er kan dan gekeken worden of er suiker of eiwit in zit. Suiker in je urine kan een teken zijn van zwangerschapsdiabetes.

Vragen tijdens eerste afspraak

Tijdens de eerste afspraak stelt de vroedvrouw veel vragen. Deze vragen gaan onder andere over erfelijke ziektes in jouw familie en de familie van de biologische vader van je baby. Het is daarom handig als hij tijdens het eerste gesprek aanwezig is, maar dit is niet verplicht.

Verder stelt de vroedvrouw persoonlijke vragen, bijvoorbeeld of je nare seksuele ervaringen hebt meegemaakt. De vroedvrouw weet dan of ze hier misschien rekening mee moet houden tijdens inwendige onderzoeken. Ze vraagt dit dus met een doel, maar je bent zeker niet verplicht hier (uitgebreid) antwoord op te geven.

Bezoeken aan de vroedvrouw tijdens je zwangerschap

Als je kiest voor volledige begeleiding van een zelfstandige vroedvrouw, zie je haar tijdens je zwangerschap meestal tien tot veertien keer. In het begin is dit ongeveer één keer per vier weken, later één keer per twee weken. Vanaf week 36 ga je iedere week langs. De vroedvrouw houdt in de gaten of je gezond blijft en of jij je ook goed blijft voelen. Ze geeft voorlichting over de zwangerschap en bijbehorende kwalen. Daarnaast geeft ze advies over onder andere voeding en leefstijl.

Ook houdt de vroedvrouw in de gaten of je kindje zich goed ontwikkelt in de baarmoeder. Dit doet ze door aan je buik te voelen en naar het hartje van je baby te luisteren. Ze geeft informatie over prenatale screening en ze bespreekt de voor- en nadelen hiervan. Ook bereidt de vroedvrouw je voor op de bevalling en bespreekt ze met je hoe en waar je wil bevallen. De vroedvrouw kan mogelijke problemen herkennen. Als het nodig is, verwijst ze je door naar een gynaecoloog.

Wanneer vroedvrouw bellen?

Tijdens kantooruren kan je de vroedvrouw bellen met vragen die niet meteen haast hebben. Bijvoorbeeld als je je afvraagt of je nog naar de sauna kan. Ook is het goed om bij de volgende klachten te bellen:

• Je verliest een beetje bloed.
• Je voelt je kindje minder bewegen.
• Bij lichte koorts (je temperatuur is tussen de 37,5 en 39 graden).
• Je moet erg veel overgeven.
• Je hebt veel hoofdpijn of ziet wazig.

Bel gelijk de vroedvrouw, gynaecoloog of het bevalkwartier(ook buiten kantooruren) bij de volgende klachten:

• Je denkt dat je vliezen gebroken zijn vóór 37 weken.
• Vóór 37 weken heb je weeën.
• Je verliest veel bloed.
• Je hebt meer dan 39 graden koorts.

De vroedvrouw bij de bevalling

Als je tussen week 37 en week 42 van je zwangerschap bevalt en alles goed gaat, begeleidt de vroedvrouw je bevalling als je dit graag wil. Beval je vóór week 37 of na week 42 en/of is er sprake van een medisch reden? Dan gebeurt dit onder begeleiding van een gynaecoloog. Je kunt er ook voor kiezen om in het ziekenhuis te bevallen met je eigen vroedvrouw, mits het ziekenhuis dit toelaat. Informeer hier zeker tijdig naar als je dit graag wil.

Wanneer vroedvrouw bellen bij weeën?

Als de weeën beginnen, kan je de vroedvrouw (laten) bellen. Ze vraagt je onder andere naar de tijd tussen de weeën. Met die informatie besluit ze of ze al komt of nog even wacht. Sommige vroedvrouwen vragen je te wachten met bellen tot er een afgesproken tijd tussen de weeën zit of tot de weeën een afgesproken tijd duren.

Heb je aangegeven dat je in het ziekenhuis wil bevallen? Dan bekijkt de vroedvrouw na binnenkomst bij jou thuis of er nog voldoende tijd is om naar het ziekenhuis te gaan. En zo ja, of het al tijd is om naar ziekenhuis te gaan. Als dit niet meer mogelijk is of als je thuis wil bevallen, zorgt de vroedvrouw dat alles wordt klaargezet voor een thuisbevalling.

Wanneer je niet voor de eerste keer bevalt, gaat je bevalling vaak sneller. Dan vraagt de vroedvrouw je om eerder te bellen. Ook wanneer je bevalling begint met het breken van de vliezen gelden er andere belinstructies. Lees meer over de verschillende belinstructies.

Ondersteuning rondom de geboorte

De vroedvrouw houdt tijdens de bevalling jouw gezondheid en die van je baby in de gaten. Wanneer het nodig is, grijpt ze in. Ze ondersteunt en begeleidt je bij het opvangen van de weeën en geeft aanwijzingen bij het persen. Zijn er problemen of dreigen deze te komen? Dan belt de vroedvrouw voor advies naar een gynaecoloog. Ze kan dan besluiten dat het beter is dat je (toch) in het ziekenhuis bevalt.

Na de bevalling controleert de vroedvrouw de gezondheid van je baby. Ze bepaalt hierbij de Apgar-score. Ook controleert ze jouw gezondheid en kan ze je hechten als dat nodig is.

Vroedvrouw controle in de kraamperiode

In de eerste zeven tot tien dagen na de bevalling komt de vroedvrouw een of meerdere keren bij je thuis voor controle en begeleiding. Ze helpt je bij het herstellen van de bevalling op lichamelijk en mentaal gebied. Ze controleert je bloeddruk, vraagt naar bloedverlies en voelt of je baarmoeder weer netjes krimpt. Ook heeft ze een belangrijke rol in het herkennen van mogelijke lichamelijke of psychische problemen bij jou of je pasgeboren baby.

Ook de kraamverzorgende houdt jouw gezondheid en die van je baby in de gaten. Ziet deze (mogelijke) problemen? Dan bespreekt je kraamverzorgende dit met de vroedvrouw. Deze beslist dan of en wat er moet gebeuren.

Hoe kies je een zelfstandige vroedvrouw?

Bij de meeste vroedvrouwenpraktijken werken meerdere vroedvrouwen. Je weet van tevoren niet wie bij je bevalling aanwezig kan zijn. Daarom is het belangrijk om een praktijk te zoeken die bij je past. Het is vooral belangrijk te letten op de manier van werken en de sfeer binnen een praktijk.

Je huisarts kan je helpen bij het vinden van een goede vroedvrouwenpraktijk in de buurt. Ook kan je vrienden, vriendinnen en kennissen in de omgeving vragen naar hun ervaringen. Tot slot kan je natuurlijk ook een hoop te weten komen via internet.

Kosten vroedvrouw

Het is onmogelijk om een één prijs te plakken op het werk van een vroedvrouw. Prijzen vergelijken tussen vroedvrouwen in het ziekenhuis en zelfstandige vroedvrouwen is geen goeie optie. Gelukkig betaalt het ziekenfonds veel kosten van de zelfstandige vroedvrouw terug. Informeer je zeker bij je eerste bezoek over de prijzen. Ook kun je bij je ziekenfonds navragen welke kosten worden terugbetaald.